Kişisel Gürültü Maruziyet Ölçümü
İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analizi Yapan Laboratuvarlar Hakkında Yönetmelik Madde 4`te şöyle tanımlanır: İş hijyeni ölçüm, test ve analizi: Çalışma ortamında bulunan, çalışanların sağlığını olumsuz yönde etkileyebilecek her türlü fiziksel (gürültü, titreşim, aydınlatma, iyonlaştırıcı olmayan radyasyon, vb.), kimyasal (toz, gaz, buhar vb.) ve biyolojik, (virüs, bakteri, mantar, vb.) etkenlerin nicelik ve nitelik tayininin yapılması.
Gürültü Maruziyet Ölçümü Nedir?
Bir işyerindeki çalışanların maruz kaldığı gürültünün ağırlıklı eşdeğer basınç seviyesinin 8 saatlik bir çalışma günü referans alınarak hesaplanması konusudur.
Ortam Gürültü Ölçümü Gibi Bir Ölçüm Var Mı?
Ortam gürültü ölçümü TS ISO 1996-2 referans alınarak yapılan ve Çevresel Gürültü kapsamında yapılan bir ölçümdür. İSGÜM bu ölçüm metodunun muadilini bulduğunda iptal edeceğini beyan etmiştir dolayısıyla iş hijyeni açısından maruziyet ve Makine ve Donanımdan Kaynaklı Gürültü (TS EN ISO 11204) ölçümü daha tutarlı olacaktır.
Gürültü Yönetmeliği, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Güvenliği Kanununun 78. maddesine göre düzenlenmiştir ve bu kapsama giren tüm işletmelere uygulanır. Gürültü Yönetmeliği, 23/12/2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve üç yıllık geçiş süresinin ardından, 23/12/2006 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Gürültü yönetmeliği, günlük kişisel gürültü maruziyetini esas alır. Ölçüm ve hesaplama tekniklerinde TSE 2607 standardına atıfta bulunulur. Gürültüye maruz kalan işçileri sağlık ve güvenlik yönünden oluşabilecek risklerden korumak için alınması gerekli önlemleri belirlemektedir.
Gürültü seviyeleri bu standarttaki değerleri aşarsa, işverenler gürültü yönetimi stratejisi geliştirmek zorundadır. Gürültü yönetimi stratejisi, işçiler ve İSG temsilcileriyle istişare edilerek geliştirilmelidir.
Gürültü işletmenizde bir sorunsa, gürültünün işyerinde aşırı olup olmadığını belirlemek için, etkilenen işçiler ve İSG temsilcileri gibi çalışma prosesini bilen birlikte gezerek çalışma ortamını incelemeniz gerekmektedir. Gezerek yapılan bu inceleme aşağıdaki hususların belirlenmesinde yardımcı olacaktır:
- Aşırı gürültünün kaynağı,
- Aşırı gürültüye maruz kalması muhtemel çalışanlar
- Aşırı gürültü çıkmasına neden olan işler.
Gürültü Ölçümü Nasıl Yapılır?
Ölçme yerleri ve ölçme süreleri, popülasyonun risk altında bulunduğu tipik bir çalışma günü boyunca maruz kalınan gürültüyü temsil edecek şekilde seçilmiştir. Ölçme cihazı mikrofonu çalışanın duyma mesafesine (kulak kanalına) mümkün olan en yakın noktaya sabitlenir. İşçi bu halde günlük faaliyetlerine devam etmiş ve gürültülü alanlarda kaldığı sürelerde ölçüme devam edilir. Böylece gün içinde ölçüme konu olan gürültüye maruz kalınan zamanda ölçüm yapılmıştır.
Kişisel gürültü maruziyetinin tayini deneyi ölçümünün temsil ediciliğini arttırmak amacıyla kişi üzerine konumlandırılan dozimetre kullanılır. Ölçümlere başlamadan önce ve sonrasında ölçüm cihazı, kalibratör ile doğrulama yapılır.
Gürültü Nasıl Ölçülür ?
Gürültü seviyesi, ses seviyesi ölçüm cihazlarıyla ölçülmektedir.
Ses Basınç Ölçerler
Çevresel gürültü ölçümlerinde sahip oldukları geniş özelliklere bağlı olarak en çok kullanılan sistemlerdir. LAeq,T ölçebilmeli, TS 8535 e göre Tip 1 mikrofonu olmalı Standard frekans ağırlıkları IEC 61672-1’de belirtildiği gibi A ağırlıklı ve C ağırlıklı olmalı, Zaman ağırlıkları IEC 61672-1’de belirtildiği gibi F ağırlıklı ve S ağırlıklı olmalı, A ve C Frekans ağırlıklı, darbeli, dalgalı ve periyodik sesler için toplama ve ortalama işlemi yapabilmeli (IEC 804 e uygun), İstatistiksel dağılım (LAN,T ) vermeli.
İzleme Sistemleri
Uzun süreli gürültü ölçmelerde sabit mikrofon konumlarında otomatik olarak veya elle toplanan verileri modemler ve telefon hatları ile ana bilgisayara ileten sistemlerdir.
Dozimetre (Etki İzleme Analizi)
Esasında bir ses basınç ölçerle benzer niteliklere sahip olan bu cihazlar gürültüden etkilenme analizinin tespitinde kullanılırlar. Gürültülü ortamlarda çalışanların üzerlerine, kulağa yakın bir yerde olacak şekilde takılarak ilgili kişinin belirlenen süre zarfında ne kadar kişisel gürültüye maruz kaldığını ölçen aletlerdir.
