Termal Çevrenin Ergonimisi “İş Hijyeni Ölçümü” ne girmektedir. İş hijyeni ölçümü sayfasından tamamına ulaşabilirsiniz.
TERMAL KONFOR NEDİR?
İşyerinde çalışanların sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim koşulları açısından bedensel ve zihinsel faaliyetlerini sürdürürken belli bir rahatlık içinde bulunmasına denir.
HANGİ İŞYERLERİ İÇİN EKSTRA ÖNEM TAŞIMAKTADIR?
Her işyeri için termal konfor ergonomisi ölçümü yapılması gerekmektedir.
Dökümhaneler, haddehaneler, yüksek fırınlar, kazan daireleri, çimento ve kireç fabrikaları, ekmek fabrikaları ve fırınları, termik santraller, doğalgaz çevrim santralleri, ısıl işlem üniteleri vb. iş yerleri sıcak çalışma şartlarının oluştuğu bölümlere sahip iş yerlerinde ölçülmesi hayati önem taşımaktadır. Yine güneş altında açık havada yapılan çalışmalar bu gruptadır.
PEKİ TERMAL KONFOR ÖLÇÜMÜ NASIL OLMAKTADIR?
- Termal Konfor Ölçümü ekipmanı, kişilerin normal çalışma sürecinde bulundukları alana konumlandırılmalıdır.
- Isıya en yüksek oranda maruz kalan çalışma alanı belirlenmeli ve o alan özellikle ölçüm yapılacak yer olarak not edilmelidir.
- Cihaz alanda kurulduktan hemen sonra ölçüm işlemi başlatılmalıdır.
- “Stabil durum” yani son ölçüm değerlerine ulaşıldığı, doğrudan cihaz ekranından grafik olarak görüntülenebilir ve kaydedilebilir.
- Son ölçüm değerlerine ulaşıldığı sürenin ardından ölçüm tamamlanmıştır.
- Ölçüm alanının gün ışığına maruz kalması durumuna göre WBGT veya WBGTS indeksleri hesaplanmaktadır. Kullanılan ölçüm cihazı modeline bağlı olarak her iki indeksi de otomatik olarak hesaplayabilir.
Çevresel faktörler
Hava sıcaklığı (Ortam ısısı)
Çevre sıcaklığı vücut sıcaklığından düşük ise kişi ısı kaybetmekte, çevre sıcaklığı vücut sıcaklığından fazla ise kişi ısı kazanmaktadır. Çalışanın rahatlığı için 21 ile 23 derece arasında sıcaklıklar tavsiye edilir. İşyeri ortamlarında termal konfor için ana faktör sıcaklıktır.
Havanın nem yoğunluğu (Bağıl nem oranı)
Termal konfor şartlarını sağlamak için işyeri havasındaki nem değeri ortalama %45 ile %55 arasında olması önerilir.
Hava akım hızı (Havalandırması)
İşyerindeki temiz havayı sağlamanın en yararlı yolu hava akımını sağlamaktır. Bunun için çalışanı rahatsız etmeyecek seviyelerde hava hızını sağlamak gerekir. Bu hızlar 0,3 m/s ile 0,5 m/s arasında olması beklenir.
Radyant ısı (Termal radyasyonu)
Sıcak ısı yayan makine çevresinde çalışıyorsanız sizlere yapacağı zararlı etkileri azaltmak için perdeleme çok uygun olabilir. Radyant ısı ile direk ısıya maruz kalmaktan korunabilirsiniz.
Kişisel faktörler
Metabolik hız
Eylem sırasındaki metabolik enerjinin istirahat halindeki metabolik enerjiye oranıdır. Aktivite düzeyi insan vücudunun aldığı yiyecekleri yakarak birim zamanda ürettiği ve metabolizma düzeyi olarak adlandırılan enerji miktarını etkileyen bir niceliktir.
Giysi yalıtımı
Termal konfor faktörleri ve giysilerin yalıtım etkileri ile çok yakından ilgilidir. Giysilerin ısı yalıtım direnci insanla çevresi arasındaki ısı transferi miktarını etkilediğinden, giysilerin ısıl yalıtım değerlerinin ısıl konfor koşulları belirlenirken bilinmesi gerekir.
Termal konfor ölçümü yapılması zorunlu mudur?
Evet, termal konfor ölçümünün, çalışanların rahat ve performanslı çalışabilmeleri için tüm işyerlerinde yapılması istenir.
Termal konfor ölçümünde nelere bakılır?
Termal konfor ölçüm raporunda Termal Rahatlık indislerine bakılır. Bunlara PMV ve PPD indisleri adı verilir. PMV ve PPD indisleri çok düşük veya çok yüksek çıkarsa işyerinin tekrar kontrol edilmesi gerekir.
Termal konfor ölçümü ne zaman yapılmalıdır?
Termal konfor ölçümlerinin her yıl kış ve yaz aylarında yapılması önerilir. Ölçüm sonucu çalışma şartlarında bu sayede klima havalandırma gibi sistem ihtiyacına karar verilebilmektedir. Personellerin yazın sıcak hava baskısı ve kışın soğuk çalışma ortamına maruz kalıp kalmadığı iş sağlığı ve güvenliği açısından ölçülmesi önerilir.
Termal konfor ölçüm sonuçlarında uygun ortam şartları oluşmadığı zaman personellere verilen elbise ile koruma sağlanabilir. Örneğin fırın çalışanı personel için bone, eldiven kullanımı, soğuk hava deposunda çalışan personelin yelek giymesi tercih edilir.
Termal konfor bölgesi nedir?
Termal konfor bölgesi; İnsanların iş yapma ve faaliyetlerini sürdürme açısından en rahat durumda oldukları termal konfor koşullarının üst ve alt sınırları arasındaki bölgedir.