Titreşim Ölçümü (Tüm Vücut ve El Kol Titreşim Ölçümleri)
İş hijyeni ortam ölçümleri kapsamında titreşim ölçümü;
İş yerinde gerçekleştirilen risk değerlendirmesi yapılırken, çalışanların maruz kaldığı titreşim düzeyi ölçüm yaptırılarak maruziyet belirlenmektedir.
İş hijyeni titreşim ölçümünde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının hazırlamış olduğu 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 30 uncu maddesine dayanılarak ‘Çalışanların Titreşimle İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik’ kapsamında ele alınan, TS ISO 2631-1 standartı ve TS EN ISO 5349-1 ve TS EN ISO 5349-2 standartları kullanılmaktadır.
İnsan titreşimi, titreyen bir yüzey veya cisim ile temas edilmesi sonucunda kişinin hissettiği g-titreşimdir.
Titreşimin; maruziyet yüzeyi, titreşimin frekansı ve titreşime maruz kalma süresi olmak üzere 3 faktörü bulunmaktadır. Titreşimin vücuda etki etmesine göre tüm vücut ve el-kol titreşim ölçümleri yapılmaktadır.
El-kol titreşim maruziyeti üretim, taşçılık, maden, inşaat, tarım ve ormancılık alanlarında elle kullanılan, enerji ile çalışan aletlerden kaynaklanabilir. El kol titreşim sendromu (HAVS) terimi, el-kol titreşim maruziyeti ile ilgili işaret ve semptomları:
- damarsal hastalıklar
- kemik ve eklem hastalıkları
- kas hastalıkları
- diğer hastalıklar (tüm vücut, merkezi sinir sistemi)
El kol titreşim sendromu (HAVS), el kol sisteminin mekanik titreşime uzun süreli maruziyet sonunda ortaya çıkan durumu tanımlamak için kullanılan bir terimdir.
Tüm vücut titreşimi, vücuda birden çok yolla giren ve vücuda girdiğinde direk temas ettiği noktaya yakın olmayan organları da etkileyen titreşim çeşididir. En önemli giriş noktaları: ayaklar, kalça, sırt, başın arka tarafıdır.
Tüm vücut titreşiminin aşağıdaki durumlarda insan üzerinde etkisi vardır [2]:
- Algı
- Rahatsızlık
- Görüş ile etkileşim
- Omurga incinmeleri
- Sindirim sistemi hasarları
- Üreme sistemi hasarları
Titreşim ölçümleri, yeni aletlerin geliştirilmesine katkı sağlamak, iş yerine alınacak aletlerin titreşim seviyelerini kontrol etmek, aletlerin bakım programlarını belirlemek ve iş yerinde çalışanların titreşim maruziyetlerini değerlendirmek amacıyla yapılabilir. Titreşim ölçüm cihazı genel olarak, genellikle bir ivme ölçer, bir genlik yükselteç 24 düzeneği, filtre, genlik veya seviye göstergesi veya kayıt düzeneği gibi bölümlerden oluşur.
İSG ölçümü kapsamında iş hijyeni ölçümünde el-kol ve tüm vücut ölçümleri yapılmakta ve raporlanmaktadır. Çalışanların titreşime maruz kaldıkları süre belirlendiğinde sağlıklı veriler elde edilir.