GÜRÜLTÜ MARUZİYET ÖLÇÜMÜ
İş Hijyeni ortam ölçümü kapsamında çalışan üzerinde en verimli sonucun alındığı ölçüm maruziyet ölçümleridir. Bu amaçla ‘Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik’ 6331 sayılı Kanunun 30 uncu maddesine ve 9/1/1985 tarihli ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanuna dayanılarak ve 6/2/2003 tarihli ve 2003/10/EC sayılı Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifine paralel olarak hazırlanmıştır.
Ses hayatımızın her anında bulunur. Sesin istenmeyen hallerine gürültü denir. Sokakta, evde, parkta, kafede, çalıştığımız her alanda, endüstriyel faaliyetlerde ve bir çok alanda istenmeyen ses ‘gürültü’ ile karşılaşırız. Bu yönetmelik ile 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamındaki işyerlerinde iş hijyeni ortam ölçümleri kapsamında Kişisel gürültü ölçümleri yapılmaktadır.
İş hijyeni ortam ölçümleri kapsamında Trakya Laboratuvar TÜRKAK (Türk Akreditasyon Kurumu) ve İSGÜM (İşçi Sağılığı ve Güvenliği Merkezi Müdürlüğü) tarafından kişilerin maruz kaldığı gürültü düzeyinin ölçülmesi ve işitme kayıplarının tespiti konulu TS 2607 ISO 1999, çalışma ortamında maruz kalınan gürültünün ölçülmesi konulu TS EN ISO 9612 parametrelerinden yetkilendirilmiştir.
İSG ortam ölçümlerinde, kişisel gürültü maruziyet ölçümlerinde gürültü dozimetresi ve kalibratör kullanılır. Kullanılan gürültü dozimetresi çalışanın, normal çalışma şartlarında kulak hizasına 10 cm çap yakınlıkta, mikrafonu gürültü kaynağına döndürülerek takılır. Gürültü ölçüm yöntemleri, sesin durumuna, çalışanın farklı alanlarda çalışma şekline, ortam şartlarına ve kullanılan dozimetrenin niteliklerine göre değerlendirilir. İş Hijyeni gürültü ölçümünde en doğru sonuca varmak çalışanın maruziyet süresine bağlıdır.
‘Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik’ uygulama doğrultusunda, maruziyet eylem değerlerleri ve maruziyet sınır değerleri şu şekildedir;
En düşük maruziyet eylem değerleri: (LEX, 8saat) = 80 dB(A) veya (Ptepe) = 112 Pa [135 dB(C) re. 20 µPa] (20 µPa referans alındığında 135 dB (C) olarak hesaplanan değer).
En yüksek maruziyet eylem değerleri: (LEX, 8saat) = 85 dB(A) veya (Ptepe) = 140 Pa [137 dB(C) re. 20 µPa].
Maruziyet sınır değerleri: (LEX, 8saat) = 87 dB(A) veya (Ptepe) = 200 Pa [140 dB(C) re. 20 µPa].
Çalışanların Gürültü ile İlgili Risklerden Korunmalarına Dair Yönetmelik kapsamında, işveren, çalışanların maruz kaldığı gürültü düzeyinin, oluşturulan risk değerlendirmesinin veya güncellenmesinin sonuçlarına bağlı olarak gerekli durumlarda ölçümünü yaptırmalıdır.
İnsan kulağı 20-20.000 Hz arasındaki seslere duyarlıdır. Normal konuşma sesi aralığı 500-2000 Hz arasında değişiklik gösterir. Uluslararası standartlara göre, kulakta işitme sistemine zarar veren gürültü 100-10.000 Hz ( 85 dB ) ‘dir.
Gürültünün Sağlığa Etkileri
-Kulakta işitme sisteminde zararlara sebep olur.
-Gürültü kişilerde uykusuzluk, huzursuzluk, dikkat bozukluğu, sinirli olma gibi etkiler doğurur.
-Çalışanlarda verimliliği düşürerek iyi düşünmeye engel olur.
-Kişilerde karakter bozukluğuna neden olur.
-Aralık veya ani gürültü kişilerde adrenalini yükselterek kalp atışını hızlandırır.
İSG ortam ölçümleri kapsamında gürültü ölçümü insan işitme sistemine, bedensel ve ruhsal olarak zarar verecek gürültü tespiti amaçlanmaktadır. Aynı süreçte çalışanların hangi noktada hangi kulak koruyucuları kullanmaları konusunda sonuç vererek çalışanları meslek hastalıklarından korumayı hedefler.